Een goed navigatiemenu maakt bezoekers helder waar ze het antwoord op hun vraag kunnen vinden. Zoals de bewegwijzering van een wandelroute. Ga voor duidelijkheid en overzicht. Stap in de schoenen van je bezoeker.

Ik behandel eerst hoe mensen een navigatie menu gebruiken. Met die kennis gaan we kijken wat een goed menu nodig heeft. 

Inhoud

1. Wat is een navigatiemenu?
2. Hoe gebruiken bezoekers een navigatiemenu?
3. Bekende valkuilen
   1. Te vaag of te gegeneraliseerd formuleren
   2. Vakjargon gebruiken die je doelgroep niet kent
   3. Niet laten zien waar iemand nu is
   4. Te veel in één menu proppen
   5. Te veel op de zoekfunctie leunen
   6. Onduidelijk ontwerp

Wat is een navigatiemenu?

Bijna elke website heeft bovenaan de pagina wel een reeks linkjes staan. Ook staan soms onderaan de pagina, in de footer, een of meerdere link lijstjes. 

Deze linkjes sturen bezoekers naar andere pagina’s op de website. Ze helpen je “navigeren” door een website. Dat bedoelen we met een navigatiemenu.

Hoe gebruiken bezoekers een navigatiemenu?

Websites bestaan meestal uit meerdere pagina’s. Menu’s helpen je jouw bezoekers verder te leiden en vertellen nieuwe bezoekers over jouw website.

De manieren waarop mensen menu’s kunnen gebruiken:

1. “Waar kan ik heen?”
   Het hoofddoel van een navigatiemenu is om bezoekers naar relevante pagina’s te leiden. Je toont waar iemand de belangrijke pagina’s binnen jouw website zijn, zonder ze te overdonderen met teveel keuzes.
2. “Op wat voor website ben ik beland?”
   Daarnaast helpt het nieuwe bezoekers afleiden op wat voor website ze beland zijn. Een onduidelijk menu kan mensen op het verkeerde been zetten. In een gebruikersonderzoek werd Best Buy bijvoorbeeld voor een prijsvergelijker i.p.v. webshop aangezien, mede door een te vaag menu. 
3. “Waar ben ik nu?”
   Vergeet niet dat bezoekers vaak niet via je homepage binnenkomen. Onderzoek van o.a. Baymard toont aan dat bezoekers vaak naar het hoofdmenu kijken om te bepalen waar ze zijn binnen een website.

Bekende valkuilen

Oke, dus navigatiemenu’s worden gebruikt om mensen te helpen navigeren en om ze te informeren. Een menu moet overzichtelijk zijn — op alle fronten: taalgebruik én ontwerp. 

Laten we 6 menu valkuilen behandelen (en hoe je ze oplost).

Valkuil 1: Te vaag of te gegeneraliseerd formuleren  

Een menu is eigenlijk een reeks linkjes, en klikken op een link is een drempel. De gebruiker moet eerst een helder beeld krijgen van waar de link heenleidt om zo te bepalen of het de klik waard is.

Vergeet niet dat een menu link geïsoleerd staat. Er is geen omringende context die de lezer extra informatie geeft over de link. Wees kristalhelder. Een goede menu link geeft in één of een paar woorden een accurate beschrijving van de gelinkte pagina.

Het menu is geen plek om de trouwtjes van creativiteit te laten vieren. Hou het bij bekende termen, zoals Home, Over en Contact. Geen “Praatje maken” maar gewoon “Contact”. Een menu mag niemand doen gissen. 

Probeer ook te gegeneraliseerde termen zoals Producten en Diensten, die de bezoekers niks vertellen, te vermijden. Pak waar mogelijk het eerste level mee in plaats van ze standaard achter een uitklapmenu te verstoppen.

Voorbeeld: Een menu met “Snijbloemen – Potplanten – Tegels“ geeft veel meer informatie dan alleen “Producten”. Bezoekers komen niet per se via de homepage binnen. Wanneer iemand via de potplanten pagina binnenkomt, maakt het menu hem meteen duidelijk dat je ook bloemen verkoopt.

Valkuil 2: Vakjargon gebruiken die je doelgroep niet kent

Bijna elk beroep heeft wel zijn eigen termen en begrippen. Handig voor snelle communicatie tussen collega’s, maar vergeet niet dat jouw doelgroep deze woorden misschien wel helemaal niet kent. 

Vermijd het gebruik van moeilijke of onbekende termen in je menu. Pas je taalgebruik aan aan je doelgroep.

Bijvoorbeeld, mijn zus is trouwfotograaf en gebruikt termen zoals styled shoot, destination wedding en real brides. Ik kon wel aardig gokken wat ze betekenen, maar zeker weten deed ik niet. Grote kans dat haar doelgroep die termen ook niet kent, want de meesten trouwen voor de eerste keer.

Daarom kan “trouwen in het buitenland” beter werken dan het vagere “destination wedding”. Hou het zo duidelijk mogelijk. Je schrijft voor je klanten, niet je collega’s of concurrenten.

Valkuil 3: Niet laten zien waar iemand nu is

Bezoekers landen niet per se vanaf je homepagina op je website. Ze kunnen ook via Google, je nieuwsbrief of social media op een dieper gelegen pagina binnenkomen. Je weet nooit waar nieuwe bezoekers binnenkomen.

En uit onderzoek van Baymard blijkt dat bezoekers, naast de broodkruimels, veelvuldig naar het hoofdmenu kijken om te bepalen waar ze nu zijn binnen de website en waar ze verder heen kunnen. 

Zorg dat jouw menu visueel duidelijk maakt wat de huidige pagina is. Bijvoorbeeld door dit menu item te onderlijnen, dikgedrukt te maken en/of een aparte kleur mee te geven.  

Valkuil 4: Te veel in één menu proppen

Je hoofdmenu hoort de belangrijkste pagina’s te huizen.

Voorkom dat je het hoofdmenu overladen wordt en daardoor juist de bezoeker overdondert in plaats van begeleidt. Vaak wordt 7 items of minder aangeraden (links in uitklapmenu’s niet meegeteld). 

Maar soms heb je pagina’s die net niet in het hoofdmenu horen, maar wel makkelijk vindbaar moeten zijn voor een deel van je bezoekers. 

Waar laat je die?

Nou, een website hoeft niet slechts één menu te hebben. 

Je kunt ook menu links kwijt in de footer. We verwachten zelf bepaalde informatie daar te vinden, zoals een privacyverklaring, vacatures, media kits, en informatie over retourneren, leveringen en bestellingen bij webshops. 

Consumenten zijn bijvoorbeeld het hoofdpubliek van Bol.com. Daar is het hoofdmenu dan ook op ingericht. Maar in de footer staat aparte navigatie voor hun zakelijke publiek: mensen die via of voor Bol.com willen vérkopen.

Naast de footer, hebben veel websites ook helemaal bovenaan de pagina, nog boven het hoofdmenu, een klein menu met contact en inloginformatie.

Valkuil 5: Te veel op de zoekfunctie leunen

Misschien heb je je wel eens afgevraagd, “Heb ik überhaupt een menu nodig als mijn site een zoekfunctie heeft?”. 

Maar vergeet niet dat de zoekfunctie meer vraagt van je bezoeker. Hij of zij moet zelf een passende zoekvraag bedenken. Dit is lastig voor nieuwe en/of oriënterende bezoekers die misschien nog niet precies weten wat ze zoeken. 

De zoekfunctie kan navigatie zeker ondersteunen, maar niet vervangen.

Valkuil 6: Onduidelijk ontwerp

We hebben tot nu toe vooral gekeken naar hoe je je menu invult, maar je hebt er niets aan als mensen je menu niet eens kunnen vinden of herkennen. 

Daarom kijken we tot slot naar een paar ontwerp tips:

1. Verberg je menu niet achter een hamburger-menu* op brede schermen. Het is een uitkomst op mobiel waar ruimtegebrek heerst, maar op desktop is voldoende ruimte. Verberg niet als het niet hoeft.
2. Plaats je menu’s op logische plekken; de plekken waar gebruikers ze verwachten te vinden. Bovenaan de pagina (in de header) in de buurt van je logo en onderaan de pagina (in de footer).
3. Geef genoeg witruimte rondom het menu zodat het niet wegvalt.
4. Zorg voor voldoende kleurcontrast, zodat de menu items goed leesbaar zijn. Je kunt hiervoor een tool zoals Colorable gebruiken.

Een navigatiemenu is niet de plek om gebruikers te imponeren met indrukwekkende effecten, dat kan op de rest van de pagina. Voor een navigatiemenu heeft duidelijkheid en gebruiksgemak prioriteit.

* Een hamburger-menu is zo’n icoontje met 3 streepjes onder elkaar, die het menu uitklapt als je erop klikt.

Samenvattend…

Navigatie menu’s horen bezoekers een helpende hand te geven. Ze wijzen bezoekers de weg op jouw website. 

Een goed menu geeft antwoord op de vragen:

• “Waar kan ik heen?”
• “Op wat voor website ben ik beland?”
• “Waar ben ik nu?”

Let erop dat je menu’s een goede leesbaarheid heeft, zowel door taalgebruik, plaatsing, indeling als ontwerp.